شهرستان
مشخصات شهرستان :
فسا نام شهر و شهرستانی است در جنوب ایران و شرق استان فارس در ۱۴۵ کیلومتری شرق شیراز واقع در استان فارس است. شهرهای سروستان، داراب، جهرم، استهبان در همسایگی فسا قرار دارند. شهر فسا در هزارکیلومتری جنوب تهران و در ۴۴۵کیلومتری بندرعباس ، یا تنگهی هرمز مدخل خلیج فارس واقع است.این شهرستان در جاده اصلی شیراز به بندرعباس و شیراز کرمان زاهدان واقع شدهاست. همین اصل سبب شده، از نظر استراتژی جغرافیایی مهم باشد و در راه عبور مسافران قرار گرفته و پررونق می باشد. قدمت این شهرستان به ۷۲۰۰ سال پیش ودست کم به زمان هخامنشیان برمیگردد که در آن زمان نام این شهر پسه یا پسا بوده که به فسا تبدیل میشود. و در حال حاضر به شهر گندم معروف است
گویش
زبان مردم فسا فارسی است و لهجه آنها در طول زمان به فارسی سلیس تبدیل شده است. در برخی از روستاها هنوز هم کلمات و اصطلاحات و کلمات پهلوی قدیم تلفظ میشود.
موقعیت
قرار گرفتن در مسیرهای اصلی شیراز به بندرعباس، این شهر را از یک موقعیت راهبردی برخوردار کردهاست و همچنین شهرستان فسا محل تلاقی دو مسیر ریلی شیراز نی ریز گلگهر و شیراز فسا بندرعباس است. فرودگاه فسا نیز از دیگر موقعیتهای راهبردی این شهرستان است. بلندترین نقطه این شهرستان خرمنکوه در کنار روستای کچوییه میباشد که ۳۲۲۰ متر ارتفاع دارد.
تقسیمات کشوری
شهرستان فسا شامل چهار بخش ، مرکزی، شیبکوه، ششده و قره بلاغ و نوبندگان است. ششده ,قره بلاغ,صحرارود،جنگل، فدشکویه وکوشک قاضی دهستانهای این شهرستان است. اکنون دارای شهرهای فسا، زاهدشهر، ششده ، نوبندگان، و میانشهر است.
منابع
از پسا تا فسا. جلیل رضازاده
فارس نامه ناصری
کتاب دفتر ایام (منوچهر کدیور)
رستگار فسایی، علی اصغر حکمت شیرازی، تهران، طرح نو، ص ۱۳۰و ۱۳۴، ۱۵۸–۱۵۰، ۱۸۸–۱۶۴